Gezondheid Partnership

Vijf verhelderende antwoorden over slapen

Kun je slaap inhalen? Tellen de uren die je slaapt voor twaalven dubbel? Deze en andere vragen over slaap werden voorgelegd aan Tim Weysen, slaapwetenschapper.

Er zijn veel mythes en broodje aap verhalen over slapen. We hebben allemaal slaap nodig, maar over het aantal uren, de beste momenten en de juiste omstandigheden bestaan veel verkeerde opvattingen. Hoe dan ook, iedereen wil goed slapen en fit opstaan toch? Tijd om een wetenschapper te raadplegen.

#3 slapen

1. Waarom schrik ik bij het kleinste geluid telkens wakker?

Bij het slapen ga je door meerdere stadia, licht, diep en REM (droomstadium). Elk stadium kent eigen hersengolven, met een eigen regelmaat. Af en toe worden die onderbroken door een uitbarsting van elektrische activiteit, in de slaapwereld een ‘slaapspoeltje’ genoemd. De spoeltjes helpen je om beter door te slapen en zorgen ervoor dat je minder last hebt van omgevingsgeluiden. Naarmate er meer spoeltjes plaatsvinden, slaap je dus rustiger bij omgevingsgeluiden. Al je onrustig slaapt is de kans groot dat er sprake is van minder slaapspoeltjes. Bij het ouder worden ga je over het algemeen minder goed slapen en word je sneller wakker door omgevingsgeluiden, dit komt onder meer omdat er minder slaapspoeltjes plaatsvinden dan toen je jonger was.

2. Kun je een slaaptekort inhalen?

Het is verleidelijk om in het weekend laat naar bed te gaan. Dit slaaptekort haal je later wel in door extra lang te slapen. Maar dit is niet perse nodig. Je lichaam haalt automatisch de schade in, niet door langer te slapen, maar vooral door de vaste slaap (REM) aan te passen. Je slaap wordt automatisch efficiënter. Op die manier raak je na verloop van tijd weer netjes uitgerust.

#1 slapen

3. Hoe kan ik sneller in slaap vallen?

Een vraag die veel voorkomt. Een belangrijke oorzaak kan zijn dat je je gedachten moeilijk kunt stop zetten. Soms is je lichaam nog niet klaar om te gaan slapen, omdat het simpelweg nog te vroeg is om te gaan slapen en de zogenaamde slaapdruk nog niet hoog genoeg is. Als je biologische klok niet gelijk loopt met het dag/nacht ritme val je ook minder snel in slaap. Een sportactiviteit overdag helpt dan erg goed. Zowel fysieke activiteit als het natuurlijke daglicht dragen bij aan een goede nachtrust. In de andere gevallen is het goed om eens te kijken naar je gedrag voorafgaande aan de slaap. Minder goede slaapgewoontes, zoals laat in de avond nog koffie drinken, late dutjes, of een zeer onregelmatig slaap-waak ritme dragen er aan bij om ’s avonds moeilijker in slaap te vallen.


 Slapen is niets anders dan jezelf even met rust laten…


 4. Tellen de uren die je voor twaalf uur ’s avonds slaapt dubbel?

Een hardnekkige mythe. Het maakt veel uit wanneer je slaapt, maar op welke klokuren dit gebeurt, kan voor iedereen verschillend zijn. Slaap kun je grofweg indelen in vijf cycli, waarbij je telkens van lichtere naar diepere slaapstadia gaat, gevolgd door een periode van actievere remslaap. De eerste drie cycli van de slaap zijn de kernslaap, gedomineerd door diepe slaap. Deze fase van de slaap is erg belangrijk is om je te helpen fysiek en mentaal te herstellen van de periode die je wakker was. Het gaat er niet om wanneer je volgens de klokt slaapt, als je de eerste cycli maar goed kunt doorlopen. Dit hoeft echt niet voor middernacht te gebeuren.

5. Ik heb vannacht heel goed geslapen, maar ik voel me erg vermoeid. Hoe kan dat?

Zolang dit sporadisch gebeurt, is er niets om je zorgen over te maken. Een goede nachtrust wordt niet alleen uitgedrukt in de duur van de slaap, ook de kwaliteit van de slaap is van groot belang. Tal van factoren kunnen ervoor zorgen dat je slaap van mindere kwaliteit is dan wenselijk, waardoor je ’s morgen niet uitgerust wakker wordt. Wanneer je je structureel ’s morgens niet uitgerust voelt en er is geen aanwijsbare reden om je zo te voelen, is het verstandig om dit eens te bespreken met je huisarts. Het gevoel van vermoeidheid overdag is een symptoom dat voorkomt bij slaapaandoeningen zoals bijvoorbeeld slaapapneu.

Bron

Tim Weysen, is als slaaponderzoeker verbonden aan Philips Research en verbonden aan de Nederlandse vereniging voor Slaap-Waak Onderzoek (NSWO).

Fiftymore.nl. Hard op weg om Nederlands leukste online-magazine voor 50-plussers te worden!

Inspirerende artikelen, relevante informatie en entertainment wisselen elkaar af. Soms om je te informeren over zaken die voor je van belang zijn, soms om je simpelweg te laten zien hoeveel moois er nog te ontdekken valt. Veel leesplezier!